Bị trào ngược dạ dày nên ăn gì để dạ dày êm dịu hơn?

Bà con thân mến, trong nhiều năm điều trị bệnh dạ dày, tôi gặp không ít người than phiền rằng “uống thuốc mãi vẫn ợ chua, nóng rát cổ họng”. Thực tế, nguyên nhân không chỉ đến từ bệnh lý mà còn do thói quen ăn uống chưa phù hợp khiến dạ dày phải làm việc quá sức.

Trào ngược dạ dày thực quản là tình trạng axit và dịch vị trào ngược lên trên, gây cảm giác nóng rát, đầy hơi, ợ chua, đau tức vùng thượng vị. Khi kéo dài, niêm mạc thực quản bị viêm, gây khó chịu, mất ngủ và ảnh hưởng lớn đến sinh hoạt hằng ngày. Dinh dưỡng đóng vai trò rất quan trọng, bởi mỗi bữa ăn có thể khiến dạ dày dễ chịu hơn – hoặc nặng nề hơn.

Vậy người bị trào ngược dạ dày nên ăn gì để giúp dạ dày nghỉ ngơi, dịch vị ổn định và cơ thể được hồi phục tự nhiên? Dưới đây là những nhóm thực phẩm mà tôi thường khuyên bà con nên ưu tiên trong thực đơn hằng ngày.

Thực phẩm nên ăn

1. Nhóm tinh bột dễ tiêu – giúp dạ dày ổn định dịch vị

Những món như cơm mềm, cháo, bột yến mạch, khoai lang luộc hay bánh mì trắng là lựa chọn phù hợp cho người bị trào ngược. Theo Tây y, nhóm tinh bột này cung cấp năng lượng ổn định mà không kích thích tiết axit, giúp hệ tiêu hóa làm việc nhẹ nhàng hơn. Theo Đông y, đây là nhóm thực phẩm “kiện tỳ, hòa vị”, giúp tỳ vị vận hóa tốt, giảm tình trạng đầy trướng và hạn chế nôn trào.

2. Nhóm rau xanh và hoa quả ít axit – làm dịu niêm mạc dạ dày

Rau cải xanh, mồng tơi, bí đỏ, chuối chín, đu đủ, táo ngọt là những thực phẩm lành tính. Chúng cung cấp chất xơ hòa tan, vitamin và khoáng chất giúp bảo vệ niêm mạc, giảm viêm, đồng thời hỗ trợ cân bằng môi trường axit trong dạ dày. Theo y học cổ truyền, những thực phẩm này có tính bình, vị ngọt, giúp “thanh vị, dưỡng âm, giảm hỏa”, rất phù hợp với người hay ợ nóng, nóng rát vùng ngực.

3. Nhóm đạm nhẹ – dễ hấp thu và không gây đầy hơi

Bà con nên ưu tiên cá hấp, thịt nạc, đậu phụ, trứng luộc hoặc hấp chín kỹ. Protein trong nhóm thực phẩm này dễ tiêu, không gây tăng axit dịch vị. Tây y xem đây là nguồn cung cấp đạm chất lượng cao giúp phục hồi mô niêm mạc. Đông y gọi đây là nhóm “bổ khí, dưỡng huyết, kiện tỳ vị”, thích hợp cho người dạ dày yếu hoặc mới ốm dậy.

4. Nhóm thực phẩm trung hòa dịch vị – giảm ợ nóng, ợ chua

Sữa chua không đường, mật ong, gừng, nghệ, chuối hoặc khoai tây là những thực phẩm có khả năng cân bằng pH trong dạ dày. Nhiều nghiên cứu hiện đại cho thấy mật ong và nghệ chứa hoạt chất chống viêm, hỗ trợ làm lành tổn thương niêm mạc. Theo Đông y, gừng và nghệ có công năng “ôn trung, tán hàn, hành khí”, giúp giảm trào ngược và đầy bụng hiệu quả.

5. Nhóm dầu thực vật và chất béo tốt – bảo vệ niêm mạc

Dầu ô liu, dầu mè, quả bơ hay hạt chia chứa nhiều axit béo không bão hòa, giúp chống viêm và tăng khả năng hấp thu vitamin tan trong dầu. Với Đông y, đây là nhóm thực phẩm “dưỡng âm, nhuận táo”, giúp giảm khô rát, tốt cho người hay nóng trong, miệng đắng hoặc khô họng.

Ăn uống đúng cách để dạ dày được nghỉ ngơi và phục hồi

Với người bị trào ngược dạ dày, chế độ ăn không chỉ quan trọng ở “ăn gì” mà còn ở “ăn thế nào”. Tôi thường dặn bà con rằng, dạ dày giống như một chiếc máy nghiền – nếu làm việc quá sức, sớm muộn cũng hỏng hóc. Vì vậy, hãy tập cho mình thói quen ăn uống nhẹ nhàng, đúng giờ và khoa học để dạ dày có thời gian nghỉ ngơi, phục hồi.

Thứ nhất, bà con nên chia nhỏ bữa ăn trong ngày thành 5–6 bữa, mỗi bữa ăn lượng vừa phải, tránh để bụng quá no hoặc quá đói. Khi ăn, cần nhai kỹ, nuốt chậm để giảm gánh nặng cho dạ dày. Thứ hai, tuyệt đối không nằm ngay sau khi ăn, nên đi lại nhẹ nhàng khoảng 30 phút giúp thức ăn di chuyển thuận chiều và giảm trào ngược. Thứ ba, nên ưu tiên các món luộc, hấp thay cho chiên rán, hạn chế cà phê, rượu bia, nước có ga, đồ cay hoặc chua nhiều axit. Cuối cùng, hãy ngủ sớm, giữ tinh thần thoải mái, vì căng thẳng là yếu tố khiến dạ dày co bóp bất thường và tăng tiết axit.

Bà con lưu ý, nếu đã điều chỉnh chế độ ăn uống mà các triệu chứng như ợ nóng, đau rát thượng vị hay trào ngược vẫn tái phát, hãy thăm khám sớm để được hướng dẫn chuyên sâu tại
Khám và chữa bệnh Y học cổ truyền hoặc liên hệ trực tiếp qua số 0904.778.682 để tôi tư vấn kỹ hơn cho từng trường hợp. Dạ dày của bà con sẽ khỏe hơn rất nhiều nếu được chăm sóc đúng cách ngay từ những thói quen nhỏ mỗi ngày.

Dinh dưỡng là nền tảng của quá trình hồi phục. Khi biết ăn đúng, dạ dày sẽ được “nghỉ”, thực quản được bảo vệ, axit được kiểm soát và các cơn ợ chua sẽ dần biến mất. Tôi tin rằng, chỉ cần kiên trì và lắng nghe cơ thể, bà con hoàn toàn có thể sống khỏe, ăn ngon và ngủ yên dù từng bị trào ngược hành hạ suốt nhiều năm.