Trào Ngược Dạ Dày Và Huyết Áp Cao Có Dùng Nghệ Tươi Được Không

Dùng nghệ tươi liều nhỏ trong bữa ăn thường vẫn được, nhưng cần xem mức độ trào ngược và tình trạng huyết áp của bà con để dùng cho an toàn nhất.

Trong tuần vừa rồi, tôi có chia sẻ với bà con về mẹo cho vài lát nghệ tươi vào nồi cơm để dưỡng dạ dày, giữ ấm tỳ vị mỗi ngày. Sau đó, tôi nhận được nhiều tin nhắn băn khoăn giống như câu hỏi của bà con: “bị trào ngược dạ dày, lại còn huyết áp cao thì có dùng nghệ tươi được không?”. Tôi xin giải thích kỹ hơn để bà con yên tâm.

Thực ra, tình huống này gặp rất thường xuyên: dạ dày bị trào ngược, ợ hơi, nóng rát, trong khi huyết áp lại cao, phải dùng nhiều loại thuốc Tây. Nhiều người nghe nói nghệ tốt cho dạ dày nên muốn dùng thêm nhưng lại lo ảnh hưởng đến huyết áp và thuốc đang uống.

Theo kinh nghiệm Đông y, trào ngược dạ dày thường gặp ở người tỳ vị hư, khí nghịch đi lên, can vị không điều hòa. Nếu kèm huyết áp cao, đa phần liên quan đến can dương vượng, đàm thấp, lâu ngày dễ sinh đau đầu, chóng mặt, mất ngủ. Nghệ có vị cay, đắng nhẹ, tính ấm, quy kinh Can – Tỳ – Vị, giúp hành khí, tán ứ, ôn ấm tỳ vị, hỗ trợ tiêu hóa. Vì vậy, với người hay đầy trướng, lạnh bụng, ăn kém, trào ngược thể “lạnh” thì một chút nghệ tươi nấu cùng cơm, dùng trong bữa ăn thường có thể giúp ấm bụng, dễ tiêu hơn. Tuy nhiên, nếu bà con thuộc cơ địa “nhiệt” – hay nóng rát thượng vị, miệng đắng, táo bón – thì dùng nhiều nghệ tươi, tính ấm, có thể làm dạ dày bị kích thích thêm, phải hết sức thận trọng.

Dưới góc nhìn Y học hiện đại, trào ngược dạ dày – thực quản là do axit và dịch dạ dày trào lên thực quản, thường liên quan đến cơ thắt thực quản dưới yếu, ăn uống thất thường, căng thẳng kéo dài… Hoạt chất curcumin trong nghệ có tác dụng chống viêm, chống oxy hóa, hỗ trợ tái tạo niêm mạc, bạn có thể coi như một dạng hỗ trợ cho dạ dày chứ không phải “thuốc đặc trị”. Ở liều vừa phải, nghệ thường không làm huyết áp tăng, thậm chí còn tốt cho thành mạch. Nhưng nếu dùng quá nhiều hoặc dùng thêm các chế phẩm nghệ/bột nghệ liều cao, nhất là khi đang uống thuốc chống đông, thuốc tim mạch, thì nguy cơ tương tác thuốc, rối loạn đông máu cũng cần được cân nhắc kỹ.

Với câu hỏi cụ thể: “bị trào ngược dạ dày, huyết áp cao có dùng được nghệ tươi không?”, tôi xin tóm lại như sau:

• Có thể dùng ở mức độ vừa phải nếu:
  • Trào ngược mức độ nhẹ – vừa, không đang chảy máu dạ dày, không nôn ra máu hay đi ngoài phân đen.
  • Cảm giác chủ yếu là đầy hơi, ợ hơi, hơi nóng rát nhưng vẫn ăn uống được, không đau quặn dữ dội.
  • Huyết áp đã được kiểm soát bằng thuốc, đo huyết áp tương đối ổn định.
  • Không có tiền sử rối loạn đông máu nặng, không đang dùng nhiều thuốc chống đông, chống kết tập tiểu cầu (như aspirin liều cao…) theo phác đồ đặc biệt.

Trong trường hợp này, bà con có thể dùng theo cách nấu cơm với vài lát nghệ tươi như tôi đã gợi ý: chọn củ nghệ già, rửa sạch, thái thật mỏng, cho 2–3 lát nhỏ vào nồi cơm, nấu chín rồi ăn cùng cơm. Nên:
ăn trong bữa, sau ăn, không nhai nghệ sống lúc đói, và theo dõi xem bụng có dễ chịu hơn, có giảm đầy trướng, ợ hơi không. Nếu thấy nóng rát tăng lên, đầy tức khó chịu hơn thì nên dừng lại.

• Nên tránh hoặc chỉ dùng khi có bác sĩ theo dõi chặt nếu:
  • Bà con đang bị chảy máu dạ dày, loét nặng, đau rát dữ dội vùng thượng vị, nôn ra máu hoặc đi ngoài phân đen.
  • Triệu chứng trào ngược rất nặng: nóng rát bỏng cổ, ợ chua liên tục, ăn vào là trào ra, sút cân nhanh.
  • Đang điều trị huyết áp cao kèm đặt stent, bệnh mạch vành, rung nhĩ… phải uống thuốc chống đông hoặc thuốc tim mạch phức tạp.
  • Có bệnh lý sỏi mật, tắc mật, rối loạn đông máu đã được bác sĩ chuyên khoa kết luận.

Trong những trường hợp trên, bà con không nên tự ý tăng nghệ tươi hoặc uống bột nghệ, tinh bột nghệ liều lớn, vì dùng sai thời điểm, sai liều, đang chảy máu mà vẫn cố dùng nghệ có thể làm bệnh nặng hơn. Lúc này, cần ưu tiên kiểm soát tốt trào ngược và huyết áp theo chỉ định của bác sĩ chuyên khoa, sau đó mới tính đến chuyện dùng thêm thảo dược hỗ trợ.

Tóm lại, với người bị trào ngược dạ dày và huyết áp cao, nghệ tươi nấu cùng cơm, liều lượng nhỏ, dùng đúng cách, đúng thời điểm thì nhiều trường hợp vẫn có thể sử dụng để hỗ trợ tiêu hóa. Nhưng mỗi người một thể trạng, một loại thuốc đang dùng khác nhau, nên tốt nhất bà con nên để tôi nắm rõ hơn về huyết áp, thuốc đang uống và mức độ trào ngược rồi mới quyết định cho an toàn.

Nếu bà con còn băn khoăn, đặc biệt là đang phải dùng nhiều thuốc huyết áp, tim mạch, hãy gọi hoặc nhắn trực tiếp cho tôi theo số 0904.778.682, tôi sẽ hỏi kỹ thêm về bệnh sử, thuốc đang dùng và hướng dẫn cụ thể hơn cho từng trường hợp, để vừa dưỡng dạ dày tốt, vừa giữ huyết áp ổn định.

Và nếu bà con muốn đọc thêm về cách dùng nghệ tươi dưỡng dạ dày, giữ ấm tỳ vị mỗi ngày, có thể xem lại bài viết tôi đã chia sẻ trên trang tại đây: bài viết về nghệ tươi và dạ dày, để hiểu rõ hơn cách kết hợp ăn uống, thảo dược và lối sống cho cái bụng được êm, cơ thể được khỏe.